تاثیر مراکز مشاوره در کاهش طلاق

 « براساس قانون حمایت خانواده؛ زوج‌هـــــایی که تقاضــای طلاق  می کنند  باید به مراکز مشاوره معرفی می‌شوند. نتایج  حاکی از آن است که در کشور این طرح بیش از 30 درصد موفقیت کسب کرده که این رقم در برخی مناطق به 50 درصد نیز رسیده است.»

اینها گفته‌های معاون امور اجتماعی بهزیستی است؛ گفته‌هایی امیدوارکننده که نشان می‌دهد  زوج های ناراضی در حال پیشرفت به سمت بهتر زندگی کردن هستند.مشاوره یکی از اتفاقاتی است  که این روزها بیشتر در حال وقوع بوده این اتفاق مخصوصا برای ازدواج و طلاق همه‌گیرتر شده است. بسیاری از جوانان امروز،  به خصوص تحصیلکرده‌ها، قبل از ازدواج به سراغ مشاوره‌های ازدواج می‌روند تا زندگی‌اشان را با آگاهی بیشتر شروع کنند. تاثیر مشاوره‌  بر هیچ‌کس پوشیده نیست. چیزی که بسیاری از روانشناسان به آن اذعان می‌کنند.

 وقتی مشاوره اجباری می‌شود

«محمد نفریه»، معاون امور اجتماعی بهزیستی  می گوید: «مراکز مشاوره در کاهش میزان طلاق نقش موثری ایفا کرد‌ه‌اند. براساس نتایج به دست آمده، طرح فعالیت مراکز مشاوره در سراسر کشور در کاهش روند طلاق بیش از 30درصد موفقیت کسب کرده که این رقم در برخی مناطق به 50 درصد رسیده است.» او ادامه می‌دهد: «نزدیک به 10 سال است که تفاهم‌نامه‌ای بین قوه قضاییه و سازمان بهزیستی برای کاهش طلاق امضا شده است. اما این طرح در سال جاری در بخش‌هایی به روزرسانی می‌شود.» به گفته نفریه در طول این 10 سال، با استقرار مددکاران و روانشناسان، به‌ویژه در دادگاه‌های خانواده، بعد از اینکه مصاحبه اولیه با خانواده‌های مراجعه‌کننده انجام شد، مراکز کاهش طلاق وارد کار شده و اقدامات خاصی از جمله مشاوره و آموزش مهارت‌های زندگی در مورد آنها صورت می‌گیرد تا در نهایت اگر سازش صور نگرفت، طلاق با کمترین آسیب واقع شود. او می‌گوید: «در مورد هر زوج یک فرآیند شش ماهه تا یکساله برای جلوگیری از طلاق دنبال می‌شود و معیار موفقیت، قوام سازش زوجین بیش از یکسال است. ضمن اینکه به هر زوج نیازمند که در آستانه طلاق قرار گرفته‌اند، به صورت یارانه چهار جلسه مشاوره رایگان داده می‌شود.»

 تاثیر مشاوره در طلاق‌های توافقی

چندی پیش در رسانه‌ها آمده بود، روزانه 500 زوج در کشور به صورت توافقی از یکدیگر طلاق میگیرند. وقتی صحبت از توافق به میان می‌آید، گویا دیگر امیدی برای بازگشت وجود ندارد. چون هر دو نفر از زندگی مشترک با یکدیگر خسته شده‌اند. اما دکتر «هادی معتمدی» عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی که پیشتر مدیر کل دفتر امور آسیب‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور بوده معتقد است این مشاوره‌ها حتی درمورد طلاق‌های توافقی هم موثر است. گرچه بیشتر فرمالیته باشند. او در توضیح این قضیه به «حمایت» می‌گوید: «آنهایی که بعد از توافق به جلسات مشاوره می‌آیند بیشتر به‌خاطر نظر دادگاه این کار را انجام می‌دهند. معمولا میزان موفقیت اینها بسیار پایین است. چون اینها تصمیم‌گیری شده است و بیشتر برای طی کردن پروسه قانونی به مراکز مشاوره می‌روند. البته این هم بد نیست، چون اگر به عدم طلاق منجر نشود حداقل باعث رخ دادن یک طلاق خوب می‌شود.» او معتقد است این مراکز بیشتر زمانی موثر هستند که قبل از تصمیم نهایی برای طلاق، به آنها مراجعه شود: «زوج‌ها اگر قبل از توافق برای جدایی به مراکز مراجعه کنند خیلی موثر است. حتی تا پنجاه درصد در بهبود روابط و عدم طلاق موثر است. اگر حتی فقط یک طرف برای طلاق اقدام کرده باشد، این جلسات قطعا تاثیر دارد.»

 تئوری مشاوره باید عملی شود

«بحث بر سر این است که مشاوره یک واحد تئوری است و واحد عملی آن باید در خانواده گذرانده شود. وقتی در خانواده کسی حاضر نباشد این واحد تئوری را به صورت عملی اجرا کند طبیعتا تاثیری نخواهد داشت. اما اگر یکی از طرفین موافق این قضیه باشد، این واحد را به صورت عملی در خانه طی می‌کند و در پیش‌گیری از طلاق بسیار موثر خواهد بود.» این یعنی خانواده‌ها باید نسبت به مشاوره اهمیت بیشتری قائل باشند. اما سوال اصلی اینجاست که چطور باید مردم با استفاده از مراکز مشاوره ترغیب کرد؟ معتمدی در پاسخ به این سوال می‌گوید: «بحث آموزش مشاوره چیزی نیست که در آموزش و پرورش به آن پرداخته شود. معمولا کسانی که وارد دانشگاه می‌شوند با این موضوعات روبرو می‌شوند. ما اگر بتوانیم بحث مشاوره و تاثیر آن را در واحدهای درسی‌امان قرار دهیم و در دانشگاه‌ها به آن بپردازیم می‌تواند تاثیر زیادی در زندگی افراد داشته باشد.» او می‌گوید برای این کار نیاز به  موسسات مردم نهادی است که به مردم آگاهی کامل بدهند: «ما موسسات زیادی داریم که در زمینه‌های مختلف در حال فعالیت هستند. اما  موسسه ای که به صورت تخصصی بخواهد روی مشاوره کار کند بسیار کم داریم. حسن موسسه مردم نهاد این است که به صورت رایگان خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌کند. یکی از دلایلی که خانواده‌ها به سمت مشاوره نمی‌روند هزینه‌های بالای آن است. فرض کنید کسی که بخواهد با یک روانپزشک صحبت کند برای یک ساعت و نیم مشاوره، باید 150 هزار تومان بپردازد. این اصلا برای خانواده صرف نمی‌کند، درواقع خانواده توان مالی‌اش برای پرداخت این هزینه پایین است، گرچه نسبت به مضرات طلاق، هزینه‌ای به حساب نمی‌آید.» او ادامه می‌دهد: «اگر موسسات مردم نهاد بتوانند این امکانات را با هزینه کمتری در اختیار مردم قرار دهند خیلی کمک‌کننده است یا اگر هم نمی‌توانند چنین امکانی فراهم کنند حداقل به مردم آگاهی دهند تا رفتن به مراکز مشاوره قبل از طلاق به یک اصل تبدیل شود.» آنچه که مسلم است این است که امروزه به تاثیر بی‌بدیل مشاوره در آموزش مهارت‌های زندگی پی برده شده، اتفاقی که با همراهی رسانه‌ها ممکن شده است. مشاوره‌ها اگر نتوانند راه درستی به شما نشان دهند، در کمترین حالت ممکن می‌توانند شیوه پیدا کردن راه را به شما یاد بدهند.