موارد سقوط مجارات قصاص |
در قانون مجازات اسلامی در خصوص قتل عمد، که مجازات آن قصاص است، مواردی بیان شده است که در صورت وجود آن مجازات قصاص اعمال و اجرا نخواهد که از آن، با عنوان موارد سقوط قصاص نام می برند. گذشت ولی دمیکی از موارد سقوط قصاص، گذشت اولیایدم است. اولیایدم کسانی هستند که از مقتول ارث میبرند یا همان ورثه مقتول به استثنای زوج و زوجه. منظور از گذشت نیز این است که اولیایدم، مقتول را بهصورت رایگان ببخشند و در مقابل بخشش شرطی گذاشته نشود؛ مثل اینکه اگر مقتول دیه را در فلان تاریخ پرداخت نکند، قصاص بشود . اولیایدم میتوانند قاتل یا مرتکب را در هر مرحله از مراحل دادرسی و شروع به رسیدگی تا صدور حکم ببخشند . گذشت مقتول قبل از مرگاز دیگر مواردی که باعث سقوط مجازات قصاص میشود، گذشت فرد مقتول است. به عبارت دیگر اگر مقتول یا فردی که توسط دیگری کشته شده است، پیش از مرگ خود، در صورتی که جرم قتل از نوع عمدی بوده، نسبت به مرتکب گذشت کند، مجازات جرم قتل عمد که قصاص است، از فرد قاتل ساقط میشود. به عبارت دیگر، اگر مقتول قبل از مرگ قاتل را از قصاص نفس عفو کند، دیگر اولیایدم مقتول حق قصاص قاتل را ندارد و حتی بعد از فوت مقتول نیز نمیتوانند درخواست قصاص قاتل را از مراجع قضایی داشته باشند. به دلیل آن که مقتول قبل از مرگ خود، این حق را ساقط کرده است.بنابراین مقتول میتواند علاوه بر ببخش قصاص قاتل، دیه را نیز ببخشد. فوت قاتلفوت قاتل طبق قانون مجازات اسلامی از جمله مواردی است که موجب عدم اجرا و سقوط مجازات قصاص میشود. به این صورت که اگر قاتل در قتل از نوع عمد فوت کند، قصاص و دیه از قاتل ساقط میشود و اولیایدم مقتول نمیتوانند از اموال قاتل، دیه مطالبه کنند.زمان مرگ قاتل و علت مرگ او، تاثیری بر اعمال یا عدم اعمال مجازات قصاص ندارد و در هر صورت، فوت قاتل، از عوامل سقوط مجازات است.در واقع در صورت تحقق جرم قتل عمد با وجود هر یک از موارد فوق، مجازات قصاص ساقط میشود. ولی در برخی موارد که در قانون بیان شده است، مجازات قصاص اعمال نمیشود که شامل موارد زیر است: قاتل پدر باشد؛ یعنی اگر پدر یا جد پدری، فرزند یا نوه خود را بکشند، مجازات قصاص اعمال نمیشود.اگر مقتول دیوانه و مجنون باشد، قصاص اعمال نمیشود. همچنین اگر قاتل فرد عاقلی باشد با کشتن فرد دیوانه مجازات قصاص اعمال نمیشود .اگر قاتل مست باشد و خود را برای کشتن و به قصد کشتن فرد دیگری مست نکرده باشد، به دلیل نداشتن اختیار قصاص نمیشود. همچنین اگر فرد قاتل مسلمان باشد و مقتول غیرمسلمان، قاتل قصاص نمیشود. همچنین اگر قاتل دیوانه یا نابالغ باشد، قصاص نمیشود. در صورت وجود هر یک از موارد فوق، جرم قتل عمد مستوجب مجازات قصاص نخواهد بود.
|
URL : https://www.vekalatonline.ir/articles/185203/موارد-سقوط-مجارات-قصاص/ |