رای شماره 1822 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

آرای ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
مرجع تصویب: ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
شماره ویژه نامھ: ١١٣٣
شنبھ،١٨ اسفند ١٣٩٧
سال ھفتاد و پنج شماره ٢١55٣
رأی شماره ١٨٢٢ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
١6/١١/١٣٩٧ ٩٧٠٢٨٧5 شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٧٠٩٩٧٠٩٠5٨١١٨٢٢ مورخ ١٣٩٧/٩/6 جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه : ١٣٩٧/٩/6 شماره دادنامه: ١٨٢٢ شماره پرونده : ٢٨٧5/٩٧
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض : رئیس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شھرستان نجف آباد اصفھان
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار : به موجب بند (4) قسمت (ب) قانون اصلاح تبصره (٢) الحاقی ماده (٧6) قانون اصلاح مواد (٧٢) و (٧٧) و تبصره ماده (٧6) قانون تأمین اجتماعی مصوب ١٣54 و الحاق دو تبصره به ماده (٧6) مصوب ١٣٧١ ،مقرر شده است که: «از تاریخ تصویب این قانون جھت مشمولان این تبصره (شاغلین مشاغل سخت و زیان آور مشمول این قانون) چھار درصد (4% ) به نرخ حق بیمه مقرر در قانون تأمین اجتماعی افزوده خواھد شد که آن ھم در صورت تقاضای مشمولان قانون، به طور یکجا یا به طور اقساطی توسط کارفرمایان پرداخت خواھد شد.» گروھی از کارگران شھرستان نجف آباد که در مشاغل سخت و زیان آور اشتغال داشته اند، با توجه به اینکه کارفرمایان آنھا تکلیف مقرر در ماده فوق مبنی بر پرداخت چھار درصد حق بیمه مشاغل سخت و زیان آور را انجام نداده اند، خود رأساً به پرداخت این چھار درصد اقدام کرده و پس از مدتی با خواسته «الزام کارفرما به استرداد چھار درصد حق بیمه پرداختی» در ھیأت حل اختلاف کار شھرستان نجف آباد طرح دعوا کرده اند. ھیأت حل اختلاف کار شھرستان نجف آباد پس از احراز رابطه کار میان کارگران و کارفرمایان و احراز پرداخت چھار درصد حق بیمه مشاغل سخت و زیان آور توسط کارگر، در چھار مورد رأی به ورود شکایت و الزام کارفرما به استرداد چھار درصد حق بیمه پرداخت توسط کارگر و در یک مورد با این استدلال که کارگر در زمان طرح دعوا بازنشسته بوده، رأی به رد شکایت او صادر کرده است.

کارفرمایان در خصوص چھار رأی صادره مبنی بر ورود شکایت کارگران و کارگر شاکی در خصوص رأی صادره مبنی بر رد شکایتش، در شعب دیوان اعتراض کرده اند و شعب دیوان عدالت اداری در مقام رسیدگی به اعترضات مطروحه نسبت به آرای ھیأت حل اختلاف کار نجف آباد، از جھت پذیرش یا عدم پذیرش صلاحیت ھیأت حل اختلاف کار برای رسیدگی به خواسته «الزام کارفرما به استرداد چھار درصد حق بیمه پرداختی توسط کارگر بابت حق بیمه مشاغل سخت و زیان آور» آرای مختلفی را به شرح زیر صادر کرده اند:

 گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:

 الف: شعبه ١٩ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده ھای شماره ٩5٠٩٩٨٠٩٠١٩٠٢٣4٠ ،٩5٠٩٩٨٠٩٠١٩٠٢٣4١،٩5٠٩٩٨٠٩٠١٩٠٢٣46 و ٩5٠٩٩٨٠٩٠١٩٠٢٣4٧ با موضوع دادخواست شرکت ریسندگی و بافندگی نجف آباد به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی نجف آباد و به خواسته نقض آراء شماره 5٢4 ـ ١٣٩5/١١/٢6 ،4٨٧ـ ١٣٩5/١١/٢ ،٢٢٠٢ـ ١٣٩5/١١/٢٣ ،4٩5 ـ١٣٩5/١١/٩ ھیأت حل اختلاف به موجب دادنامه ھای شماره ٩6٠٩٩٧٠٩٠١٩٠٠4٣٣ـ ١٣٩6/٢/٢5 ،٩6٠٩٩٧٠٩٠١٩٠٠4٣4ـ ٢5/٢/١٣٩6 ـ ٩6٠٩٩٧٠٩٠١٩٠٠4٣6 و ٢5/٢/١٣٩6 ـ٩6٠٩٩٧٠٩٠١٩٠٠4٣5 ٢5/٢/١٣٩6، به شرح زیر رای صادر کرده است :

بر اساس بند ٢ ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی ھیأتھایی مانند ھیأت حل اختلاف کار منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنھا قابل فرجام خواھی در دیوان عدالت اداری است. روش رسیدگی فرجامی از نوع شکلی است رسیدگی شکلی در مقابل ماھوی می باشد که روش مراجع تالی است. با بررسی ادله و مدارک ابرازی و استدلالات به عمل آمده تخطی از مواد ١4٨ و ١5٧ قانون کار و بند ب ـ 6 قانون اصلاح تبصره ٢ الحاقی به ماده ٧6 قانون تأمین اجتماعی رخ داده است. براساس ماده ١5٧ قانون کار صلاحیت مراجع حل اختلاف محدود به اختلاف ناشی از مقررات کار است. در ماده ١4٨ کارفرما مکلف به بیمه کردن کارگر است و در صورت عدم پرداخت حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی تکلیفی (از سوی کارگر) به پرداخت آن به کارگر پیش بینی نشده است بنابراین حکم بر نقض رأی معترض عنه (نسبت به شاکی و در محدوده اعتراض) صادر تا اعضای ھیأت با توجه به استدلال دیوان و بررسی جامع ادله و مدارک طرفین و انجام تحقیقات مقتضی مبادرت به رسیدگی مجدد نمایند. رأی صادره به استناد ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف ٢٠ روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواھی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.

ب: شعبه ١٨ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩5٠٩٩٨٠٩٠١٨٠١٢6٠ با موضوع دادخواست شرکت کیسه بافی اقبال به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شھرستان نجف آباد و به خواسته نقض دادنامه قطعی شماره ٢٨5 ـ١٣٩5/6/٢٧ ھیأت حل اختلاف کار به موجب دادنامه شماره ٩6٠٩٩٧٠٩٠١٨٠٠446 ـ ١٣٩6/٢/٢٣ به شرح زیر رأی صادر کرده است:

نظر به اینکه رأی قطعی شماره ٢٨5 ـ ١٣٩5/6/٢٧ ھیأت حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شھرستان نجف آباد در راستای حدوث اختلاف فیمابین کارگر و کارفرما بر اساس مواد ٢ ،٣ ،١4٨ و ١5٧ و سایر مواد از قانون کار مصوب ١٣6٩ مجمع تشخیص مصلحت نظام حل و فصل گردیده و از ناحیه خواھان دلیل مؤثر و موجھی که موجبات نقض یا بی اعتباری رأی معترض به را فراھم آورد ارائه و ابراز نگردیده و از طرفی در رسیدگی از حیث شکلی و ماھوی و رعایت قوانین و مقررات ایراد و اشکالی ثابت نیست لذا با عدم احراز نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنھا در مبانی استدلال رأی خواسته غیرموجه تشخیص و با اجازه حاصله از ماده 6٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن تأیید رأی معترض به حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رأی صادره به استناد ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف ٢٠ روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.

 ج: شعبه ٢٠ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ٩5٠٩٩٨٠٩٠٢٠٠٠٩١٨ با موضوع دادخواست آقای غلامرضا احمدی کیا به طرفیت اداره کار و امور اجتماعی اصفھان و به خواسته اعتراض به رأی شماره ٣١١ـ ١٣٩5/٧/١١ صادره از ھیأت حل اختلاف و درخواست نقض آن به موجب دادنامه شماره ٩5٠٩٩٧٠٩٠٢٠٠٢65٢ـ ١٣٩5/١٢/١4 به شرح زیر رأی صادر کرده است:

در خصوص دادخواست آقای غلامرضا احمدی کیا به طرفیت خوانده و در اعتراض به رأی شماره ٣١١ـ ١٣٩5/٧/١١ با توجه به شرح شکایت شاکی و دفاع خوانده و اسناد و محتویات پرونده متشکله در اداره کار و اظھارات طرفین نظر به اینکه شاکی بازنشسته گردیده است از طرفی ھمان گونه که در متن دادخواست قید گردیده مبلغ مربوط به 4 %سختی کار که برابر ماده 4 آیین نامه اجرایی کارھای سخت و زیان آور مصوب ١٣٨5/١٢/٢6 ھیأت وزیران تکلیف کارفرما بوده است که اقدام نکرده و شخص کارگر به ھر دلیل آن را پرداخت نموده است بر این اساس ایرادی متوجه رأی در اداره کار نیست حکم به رد شکایت شاکی مستنداً به ماده 6٣ قانون آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می گردد. رأی صادره با توجه به اقامتگاه اعلامی ظرف مھلت ٢٠ روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به درخواست ھر یک از طرفین یا وکیل یا قائم مقام و یا نماینده قانونی آنھا خواھد بود متذکر می گرد شاکی نظربه ترافعی بودن موضوع می تواند در دادگستری محل علیه کارفرما طرح دادخواست نموده چنانچه ثابت شود تقصیری متوجه کارفرما باشد بدیھی است احقاق حق خواھد شد.

 در اثر تجدید نظر خواھی از رأی مذکور، شعبه 4 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩6٠٩٩٧٠٩554٠٢٢54ـ١٣٩6/٨/١4 با استدلال زیر رأی مذکور را نقض می کند.

عمده دلیل در رأی شعبه بدوی بازنشستگی شاکی است که به موجب رأی ھیأت عمومی بازنشستگی مانع احتساب سوابق سخت و زیان آور یا ھر حقی که از کارگر تضییع شده است نمی گردد ضمن آن که کارفرما مکلف بوده در ھنگام اشتغال حق بیمه را مطابق نوع کار و مدت و تمام جوانب لزوم الرعایه پرداخت نماید که عدم انجام مانع الزام به انجام ھیچ یک از قبیل کارفرما ـ اداره کار و تأمین اجتماعی نیست. علیھذا مستنداً به ماده ٧١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی ضمن نقض رأی شعبه بدوی حکم به ورود شکایت شاکی دائر بر نقض رأی ھیأت حل اختلاف و رسیدگی مجدد صادر و اعلام می گردد. رأی قطعی است.

ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/٩/6 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی ھیأت عمومی

اولاً: تعارض در آراء محرز است.

ثانیاً: مطابق ماده ١4٨ قانون کار، کارفرمایان کارگاھھای مشمول قانون مکلف شده اند بر اساس قانون تأمین اجتماعی نسبت به بیمه کردن کارگران واحد خود اقدام کنند. در بند 4 جزء ب قانون اصلاح تبصره ٢ الحاقی ماده ٧6 قانون اصلاح مواد ٧٧ و ٧٢ و تبصره ماده ٧6 قانون تأمین اجتماعی مصوب ١٣54 و الحاق دو تبصره به ماده ٧6 مصوب ١٣٧١ که در سال ١٣٨٠ تصویب شده قانونگذار مقرر کرده از تاریخ تصویب این قانون جھت مشمولان این تبصره چھار درصد به نرخ حق بیمه مقرر در قانون تأمین اجتماعی افزوده خواھد شد که آن ھم در صورت تقاضای مشمولان قانون، به طور یکجا یا به طور اقساطی توسط کارفرمایان پرداخت خواھد شد. نظر به اینکه 4 %حق بیمه مشاغل سخت و زیان آور در اصلاح قانون تأمین اجتماعی به قانون افزوده شده است، کارفرمایان مطابق ماده ١4٨ قانون کار مکلفند حق بیمه مذکور برای کارگران واجد شرایط شامل حق بیمه موضوع ماده ٢٨ قانون تأمین اجتماعی و 4 %به موضوع قانون فوق الذکر برای مشمولان آن را به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کنند. از آنجا که در پرونده ھای موضوع تعارض کارفرما به تکلیف مقرر عمل نکرده و کارگران واجد شرایط، حق بیمه یاد شده را خود به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کرده است و در اجرای ماده ١5٧ قانون کار با مراجعه به ھیأتھای حل اختلاف کار، استرداد وجوه پرداختی را مطالبه کرده و ھیأتھای حل اختلاف کار شکایت کارگران را وارد تشخیص داده اند و اعتراض کارفرمایان در شعبه ١٨ دیوان عدالت اداری رسیدگی شده و به موجب دادنامه شماره446 ـ١٣٩6/٢/٢٣ رأی بر غیروارد دانستن شکایت صادر شده این رأی صحیح و موافق مقررات تشخیص شد. رای صحیح شعبه ١٨ به استناد بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.


URL : https://www.vekalatonline.ir/articles/173149/رای-شماره-1822-هیات-عمومی-دیوان-عدالت-اداری/