رای شماره 604 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال بند 1 جدول شماره 4 بخشنامه معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی

رأی شماره 604 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع: ابطال بند1 جدول شماره 4 بخشنامه شماره 14593/200ـ 1388/02/21 معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور

شماره هـ/1028/94                                                                       1396/7/16

بسمه تعالی

جناب آقای جاسبی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 604 مورخ 1396/6/28 با موضوع:

«ابطال بند1 جدول شماره 4 بخشنامه شماره 200/14593ـ 1388/2/21 معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

تاریخ دادنامه: 1396/6/28     شماره دادنامه: 604       کلاسه پرونده: 11028/94

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای سعید ایزدی

موضـوع شکایت و خواستـه: ابطال بند 1 جدول شمـاره 4 بخشنامه شماره 200/14593 ـ 1388/2/21 معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند 1جدول شماره 4 بخشنامه شماره 200/14593 ـ 1388/2/21 معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«ریاست محترم دیوان عدالت اداری

احتراماً، اینجانب سعید ایزدی دبیر آموزش و پرورش ناحیه یک شیراز که از تاریخ 1366/8/5 تا 1366/10/27 به صورت داوطلبانه به مدت دو ماه و بیست و دو روز (2 ماه و 22 روز) در تیپ امام حسن(ع) گردان حضرت فاطمه زهرا(س)، در جبهه های جنوب و غرب کشور مشغول خدمت بوده ام که طبق بند 2 ماده 68 قانون خدمات مدیریت کشوری باید بتوانم از امتیاز فوق العاده ایثارگری (که مقرر می دارد فوق العاده ایثارگری متناسب با مدت خدمت داوطلبان در جبهه حداکثر تا 1500 امتیاز) استفاده نمایم. که طبق جدول شمـاره 4 بخشنامه مذکـور حداقل 3 ماه حضـور در جبهه را بیـان کرده که اینجانب از برخورداری از این فوق العاده محروم شده ام که به اعتقاد اینجانب بخشنامه مذکور هم مغایر قانون و هم مغایر با شرع می باشد.

1 ـ مغایرت با قانون:

طبق بند 2 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری فوق العاده ایثارگری متناسب با درصد جانبازی و مدت خدمت داوطلبانه در جبهه و مدت اسارت تا 1500 امتیاز و .... به کارمندان قابل پرداخت می باشد، که قانون مدتی معین نکرده و مدت مشخص شده در بخشنامه حداقل سه ماه مغایر با قانون می باشد چون حقوق کسانی که بین 1 تا 3 ماه ایثارگری دارند نادیده گرفته شده است.

2 ـ مغایرت با شرع:

در فرهنگ اسلامی امر جهاد و دفاع یک تکلیف همگانی است که یک احساس و تکلیف است و مدت ندارد چون امکان دارد در همان روز اول ورود به جبهه فرد به درجه رفیع شهادت نائل گردد و نمی توانیم بگوییم چون مدت خاصی در جبهه نبوده شهید محسوب نمی شود. پس فرقی بین اینجانب که 82 روز حضور در جبهه دارم با فردی که 90 روز حضور دارد نیست. زیرا ایثارگری یک احساس و تکلیف است و به مدت زمان نیست و قانون که مقرر داشت برقراری فوق العاده ایثارگری متناسب با مدت حضور داوطلبانه در جبهه موافق شرع است بخشنامه که مدت مشخص کرده مغایر با شرع اسلام است.

در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیأت عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، به موجب لایحه شماره 1686 ـ 1394/11/21 ثبت دفتر اندیکاتور هیأت عمومی شده، پاسخ داده است که:

«ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

احتراماً، اینجانب سعید ایزدی دارای کلاسه پرونده 1028/94 شکایتی مبنی بر ابطال جدول شماره 4 بخشنامه شماره 14593/1 ـ 1388/2/21 تقدیم کرده بودم که لایحه دفاعیه اینجانب در پاسخ به اخطاریه رفع نقص به شرح ذیل می باشد لذا خواهشمند است بررسی و اقدام لازم به عمل آید.

الف ـ مغایرت با قانون (با تعیین قسمت مورد شکایت)

اینجانب مدعی خلاف قانون بودن بند 1 جدول شماره 4 که مدت خدمت داوطلبانه جبهه را حداقل 3 ماه با 400 امتیاز در نظر گرفته که برخلاف صریح بند 2 ماده 68 قانون خدمات مدیریت کشوری می باشد که مقرر کرده: «فوق العاده ایثارگری متناسب با ... و مدت خدمت داوطلبانه در جبهه و .... تا 1500 امتیاز چون این بند از ماده 68 قانون مدت معینی را برای استفاده از فوق العاده مذکور معین نکرده است.

با توجه به اینکه در زمان جنگ حداقل مدت اعزام نیروها به جبهه های جنگ 45 روز بود لذا این جدول ایثارگرانی که مدت خدمت داوطلبانه در جبهه آنها بین یک ماه تا سه ماه بوده را در نظر نگرفته است که بند الف جدول شماره 4 برخلاف قانون خدمات مدیریت کشوری و بند (الف) و (واو) قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران می باشد. چون مانند این است که رزمنده ای که در روز به جبهه های جنگ اعزام می شود در همان روز شهید یا اسیر یا جانباز شود و بگوییم که این مدت خاصی در جبهه حضور نداشته شهید یا اسیر یا جانباز محسوب نمی شود.

مضافاً اینکه بند 2 ماده 68 تا 1500 امتیاز را پیش بینی کرده است  در حالی که بند 12 جدول تا 550 امتیاز را پیش بینی کرده که بر خلاف قانون می باشد.

ب ـ مغایرت با شرع:

جهاد دفاعی: هنگامی که دشمنان به ناحیه ای در کشور اسلامی حمله می کنند بر تمام مسلمانان واجب است در مقابل آنان از دین، کشور، شرف، ناموس خود دفاع کنند و برای حفظ آن از مال و جان خود دریغ نورزند و بر هر کس پیر و جوان واجب است در حد تـوان خـود شرکت کنند. قـرآن کریم در مـورد جهـاد دفاعـی مـی فـرماید: «ولولا دفع الله الناس بعضهم ببعض لفسدت الارض ولکن الله ذو فضل علی العالمین اگر خداوند بعضی از مردم را به وسیله بعضی دیگر دفع نمی کرد زمین تباه می شد ولی خداوند بر جهانیان فضل و کرم خویـش را ارزانی می دارد و در آیه 111 سوره توبه می فرماید: «ان الله اشتری من المومنون انفسهم و اموالهم بان لهم الجنه یقاتلون فی سبیل الله فیقتلون و یقتلون وعداً علیه حقاً فی التوراه والانجیل و القرآن و من اوفی بعهده من الله فاستبشروا ببیعکم الذی بایعتم به و ذلک هو الفوز العظیم و در آیه 4 سوره صف می فرماید: «ان الله یحب الذین یقاتلون فی سبیله صفا کانهم بنیان مرصوص و امام خمینی در مسأله 2826 توضیح المسائل می فرماید: «اگر دشمن بر بلاد مسلمانان  سرحدات آن هجوم نماید واجب است بر جمیع مسلمانان دفاع از آن به هر وسیله ای که امکان داشته باشد از بذل جان و مال و در این احتیاج به اذن حاکم شرع نیست.

نمونه بارز جهاد دفاعی هشت سال دفاع مقدس مردم ایران در برابر رژیم عراق است. در سالهای دفاع مقدس همه مردم ایران با حضور یکپارچه خود در تمام صحنه ها از جبهه اسلام حمایت می کردند که اگر به آیات و روایات نگاهی بیفکنیم به این حقیقت پی می بریم که امر جهاد و دفاع که برهر مسلمانی واجب است مقید به زمان معینی نشده است بلکه اصل دفاع از میهن می باشد در مقابل کشور متجاوز مقید کردن فوق العاده ایثارگران به زمان معین به خلاف موازین شرعی می باشد.

متن بند1 جدول شماره4 بخشنامه شماره200/14593 ـ 1388/2/21 به قرار زیر است:

در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست امور حقوقی و قوانین سازمان اداری و استخدامی کشور به موجب لایحه شماره 777565 ـ 1395/7/18 توضیح داده است که:

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

موضوع: شکایت آقای سعید ایزدی

با سلام و احترام

با کسب اجازه در پاسخ به ابلاغیه شماره 1028/94 ـ 1394/12/8 در خصوص نامبرده ضمن هماهنگی با واحد ذیربط این سازمان (امور مدیریت مشاغل و دبیرخانه شوراها) اعلام می دارد:

در خصوص ابطال جدول شماره 4 بخشنامه شماره 200/14593 ـ 1388/2/21 معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور (سابق) ضمن اعلام این مطلب که برگ دوم دادخواست ابرازی به همراه مدارک ضمیمه مشاهده نگردید با اجازه حاصل از جزء ب بند 11 قانون بودجه سال 1388 کل کشور، شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی اقدام به تعیین مدت حضور در جبهه نموده است. با توجه به مراتب مزبور مفاد بند (4) بخشنامه شماره 200/14593 ـ 1388/2/21 این سازمان منطبق با قوانین و مقررات می باشد و تقاضای رد شکایت شاکی را دارد.

در خصوص ادعای شاکی مبنی بر مغایرت بخشنامه مورد اعتراض با شرع مقدس اسلام، دبیر شورای نگهبان به موجب نامه شماره 95/100/2910 ـ 1395/8/24 اعلام کرده است که:

«رئیس محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با سلام و تحیت

موضوع بند 1 جدول شماره 4 بخشنامه 200/14593 ـ 1388/2/21 معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور، در جلسه مورخ 1395/8/19 فقهای معظم شورای نگهبان مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نظر فقهاء به شرح ذیل اعلام می گردد:

خلاف موازین شرع دانسته نشد، اما تشخیص از جهت خلاف قانون بودن بر عهده آن دیوان محترم است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1396/6/28 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

الف ـ با توجه به اینکه قائم مقام دبیر شورای نگهبان به موجب نامه شماره 95/100/2910 ـ 1395/8/24 اعلام کرده است که فقهای شورای نگهبان مقرره مورد اعتراض را مغایر شرع تشخیص نداده اند، بنابراین در اجرای تبصره 2 ماده 84 و ماده 87 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در تبعیت از نظر فقهای شورای نگهبان، موجبی برای ابطال مصوبه از بُعد شرعی وجود ندارد.

ب ـ به موجب بند 2 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری، فوق العاده ایثارگری متناسب با درصد جانبازی و مدت خدمت داوطلبانه در جبهه تعلق خواهد گرفت. نظر به اینکه جدول شماره 4 بخشنامه شماره 200/14593 ـ 1388/2/21 معاونت وقت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور بدون رعایت تناسب حضور در جبهه حداقل 3 ماه حضور در جبهه را شرط برخورداری از فوق العاده ایثارگری مقرر کرده، این امر مغایر حکم بند 2 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می شود.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی